Αυτοφυή λαχανευόμενα φυτά της Ελλάδας: Αντράκλα ή Γλυστρίδα

Παραδοσιακά υπάρχει η συνήθεια στην Ελλάδα όταν κάποιος μιλάει πολύ, οι συνομιλητές του να λένε «καλά γλυστρίδα έφαγες;» μιας και σύμφωνα με τις δοξασίες η γλυστρίδα προκαλεί ευφράδεια λόγου και πολυλογία.


Στην πράξη η γλυστρίδα ή αντράκλα είναι ένα πολύ σημαντικό αυτοφυές φυτό, αφενός γιατί είναι ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό ζιζάνιο μέσα στις καλλιέργειες και αφετέρου γιατί είναι ένα ενδιαφέρον διαιτολογικό φυτό, ίσως ένα από τα πιο σημαντικά, όσον αφορά την περιεκτικότητά τους σε σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.

Μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις η συγκέντρωσή του σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα έχει αναφερθεί ότι ξεπερνά ακόμη και αυτή που υπάρχει σε ορισμένα είδη ψαριών.

Η αντράκλα (Portulaca oleracea L., οικ. Portulacaceae) η οποία είναι γνωστή και ως γλυστρίδα, αντραχλίδα, χοιροβότανο, τρέμπλα, σκλιμίτσα, κτλ. είναι ένα ετήσιο θερινό φυτό, που απαντάται ευρέως ως ζιζάνιο σε ετήσιες (π.χ. αραβόσιτο, βαμβάκι, ηλίανθο, λαχανοκομικά), καθώς και σε πολυετείς καλλιέργειες. Φυτρώνει κυρίως στα τέλη της άνοιξης με αρχές καλοκαιριού και ιδιαίτερα μετά από άρδευσηή βροχόπτωση.

Η διάκριση του στο χωράφι θεωρείται αρκετά εύκολη υπόθεση. Έχει ερυθρόχροους και με πολλές διακλαδώσεις σαρκώδεις βλαστούς, μήκους 10-30 εκ. λείους που έρπουν και σχηματίζουν πυκνό στρώμα στην επιφάνεια του εδάφους.
Τα φύλλα των ανεπτυγμένων φυτών είναι μικρά ροπαλοειδή, χονδρά, σαρκώδη, έμισχα, αντίθετα και λεία. Ανθίζει από Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο παράγοντας μικρά κίτρινα άνθη, στις μασχάλες των φύλλων ή στα σημεία διακλάδωσης των βλαστών. Μετά τη γονιμοποίηση τους παράγονται οι σπόροι της αντράκλας οι οποίοι είναι σφαιροειδείς, έχουν σκούρο χρωματισμό και είναι πολύ μικροί σε μέγεθος.

Ιδιότητες και Χρήσεις
Η αντράκλα είναι εκτός από ένα ενοχλητικό θερινό ζιζάνιο στο λαχανόκηπο και στις καλλιέργειες, αποτελεί ένα ιδιαίτερα ωφέλιμο φυτό. Οι φαρμακευτικές της ιδιότητες ήταν ιδιαίτερα γνωστές από την αρχαιότητα, όπου έχει χρησιμοποιηθεί ως καθαρτικό διουρητικό, αντιπαρασιτικό, για την αντιμετώπιση γυναικολογικών και οφθαλμικών παθήσεων, καθώς και για την, επούλωση των πληγών. Στην αρχαία Ρώμη η αντράκλα χρησιμοποιούνταν για θεραπεία πονοκεφάλων, της δυσεντερίας και των δαγκωμάτων από σαύρες.
Η αντράκλα χρησιμοποιείται ως αντιπυρετικό, αναλγητικό, τονωτικό και μυοχαλαρωτικό. Είναι ένα φυτό ιδιαίτερα πλούσιο σε βιταμίνες Α, C και Β, ανόργανα θρεπτικά στοιχεία (π.χ. Κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρο κτλ.), καροτενοειδή και λιπαρά οξέα. Η αντράκλα μπορεί να καταναλωθεί ωμή με λαδόξιδο, σε σαλάτες, βρασμένη, σε μαγειρευτά φαγητά ή ακόμη και ως τουρσί. Η γεύση της θεωρείται δροσερή, αλμυρή και ελαφρά ξινή, ενώ κάποιοι υποστηρίζουν ότι μοιάζει με αυτήν του σπανακιού.


Γιατί πρέπει να την ενσωματώσουμε στην διατροφή μας
Αυτό που πραγματικά την κάνει να ξεχωρίζει από όλα σχεδόν τα υπόλοιπα λαχανικά είναι η υψηλότατη συγκέντρωση της σε α-λινολενικό οξύ, ένα από τα τρία ωμέγα – 3 λιπαρά οξέα.
Τα συγκεκριμένα λιπαρά οξέα έχει βρεθεί ότι προσφέρουν πολλά ευεργετικά οφέλη στον οργανισμό, όπως είναι η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, η προστασία των αγγείων και της καρδιάς, η θετική επίδραση στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, σε νεφρικές παθήσεις, στο άσθμα ακόμη και στον καρκίνο.
Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι τα α-λινολενικό οξύ φαίνεται να παρουσιάζει υψηλή επίδραση στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου στους ανθρώπους που καταναλώνουν ελάχιστα θαλασσινά και ψάρια. Σε αυτήν την περίπτωση κάθε γραμμάριο α-λινολενικού οξέος που καταναλώνεται ημερησίως σχετίζεται με 58% μειωμένο κίνδυνο μη θανατηφόρου εμφράγματος και 47% χαμηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.

Η καλλιέργεια
Είναι φυτό που πολύ εύκολα μπορεί να καλλιεργηθεί ακόμη και σε γλάστρες και ζαρντινιέρες. Με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατόν ως ένα ποσοστό να ελέγξουμε και την εξάπλωση του, η οποία μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα μέσα στο λαχανόκηπο.
Το φυτό πολλαπλασιάζεται με σπόρο ή αγενώς με τμήματα των σαρκωδών βλαστών του. Η σπορά γίνεται την άνοιξη, πρέπει να είναι ιδιαίτερα ρηχή (σε βάθος 0,5 εκ.) και να πραγματοποιείται σε ηλιόλουστο μέρος.
Σπόρους μπορούμε να προμηθευθούμε είτε από το εμπόριο, είτε να τους συλλέξουμε απευθείας από τα αυτοφυή φυτά. Γενικά, οι σπόροι της αντράκλας βρίσκονται μέσα στο ειδικά κυπελλάκια (τους καρπούς, κάψες) που σχηματίζονται στις διακλαδώσεις των βλαστών και χρειάζεται προσοχή ως προς το χρόνο της συλλογής, γιατί από τη στιγμή που θα ανοίξουν οι καρποί σκορπίζονται εύκολα στο έδαφος και λόγω του μεγέθους είναι δύσκολο να συλλεχθούν.
Παράγει όμως συνεχώς και τόσο πολλούς σπόρους που δεν θα δυσκολευθούμε ιδιαίτερα. Κατά την διάρκεια της καλλιέργειας η αντράκλα δε χρειάζεται σχεδόν καθόλου περιποίηση, παρουσιάζει ιδιαίτερη αντοχή σε καταπονήσεις, αναπτύσσεται γρήγορα και για αυτό θεωρείται και ως ένα πετυχημένο ζιζάνιο.
Αυτό όμως που πρέπει να προσέξουμε είναι να τη συγκομίζουμε τακτικά προτού προλάβει να ανθίσει και να καρποφορήσει. Πηγή : Αγρότυπος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου