ΚΑΝΌΝΕΣ ΣΥΓΚΟΜΙΔΉΣ ΕΛΑΙΌΚΑΡΠΟΥ

Ελαιοκαλλιέργεια
Η ελαιοκαλλιέργεια διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στην οικονομία των περιοχών και κατ' επέκταση των χωρών στις οποίες αναπτύσσεται, εξ' αιτίας των πολυτίμων αγαθών που προσφέρει στη διατροφική αλυσίδα (ελαιόλαδο, επιτραπέζια ελιά), της αξιοποίησης τους σε πολλά πεδία, αλλά και λόγω των σημαντικότατων υποπροϊόντων από την αξιοποίηση του πυρήνα ελαιοκάρπου (καύσιμη πυρήνα, πυρηνέλαιο). Παράλληλα, η καλλιέργεια της ελιάς, λόγω της δυνατότητας του ελαιόδεντρου να προσαρμόζεται σε πληθώρα εδαφικών τύπων, κλιματικών συνθηκών γεωμορφίας και υψομέτρων, αξιοποιεί εκτάσεις οι οποίες είναι ακατάλληλες για καλλιέργεια άλλων ειδών. Η μακροζωία, η ευρεία προσαρμοστικότητα, η ικανότητα καρποφορίας σε αντίξοες συνθήκες καθώς και η δυνατότητα της για ανάνηψη μετά από δοκιμασίες, καθιστούν την Ελιά, δέντρο ευλογημένο και τη συγκομιδή της καθοριστική περίοδο για ην καλλιέργεια.




Κριτήρια

Ο τρόπος και ο χρόνος συγκομιδής επηρεάζουν την ποιότητα του τελικού προϊόντος, το κόστος, τις παραγωγικές δυνατότητες της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου καθώς και τη διατήρηση ή όχι της φυτοϋγείας της καλλιέργειας για τα επόμενα έτη.

Αναφερόμενοι στην καλλιέργεια για ελαιοποίηση, η ποικιλία, οι κλιματολογικοί παράγοντες, το στάδιο ωρίμανσης, η ελαιοπεριεκτικότητα, το ανάγλυφο του εδάφους, το σχήμα μόρφωσης του δέντρου, οι καλλιεργητικές τεχνικές, καθώς και οι απαιτήσεις του τελικού προϊόντος σε ποιοτικά χαρακτηριστικά είναι μερικοί παράγοντες που υποδηλώνουν τη βέλτιστη εποχή συγκομιδής.

Επομένως, μονοσήμαντο αντικειμενικό κριτήριο για τον προσδιορισμό της καταλληλότερης φάσης της συγκομιδής δεν υπάρχει. Εν τούτοις, φροντίζουμε η συγκομιδή να ξεκινά κατά την έναρξη της ωρίμανσης του ελαιοκάρπου και να ολοκληρώνεται πριν την πλήρη ωρίμανση και υπερωρίμανση αυτού, αν θέλουμε να διασφαλίσουμε υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και κατ επέκταση μεγάλη προστιθέμενη αξία στο τελικό προϊόν.

Μικροσκοπικά σ' αυτό το στάδιο, ανάλογα και με τους προαναφερθέντες, παράγοντες,Κορωνέϊκη ποικιλία, τοποθετείται στο διάστημα από το Δεκέμβριο έως Ιανουάριο και μετατοπίζεται νωρίτερα λόγω κλιματολογικών παραγόντων και γειτνίασης με τη θάλασσα και αργότερα στις ορεινές περιοχές που είναι πιο όψιμες.
Στις περιπτώσεις που το ζητούμενο είναι παραγωγή αγουρέλαιου, η συγκομιδή γίνεται νωρίτερα, όταν ο καρπός είναι ακόμα πράσινος, στάδιο κατά το οποίο διαθέτει στις υψηλότερες συγκεντρώσεις τα αντιοξειδωτικά στοιχεία του. Στην περίπτωση αυτή θυσιάζουμε την ποσότητα γιατί οι αποδόσεις είναι χαμηλότερες.

Η συγκομιδή στο στάδιο της υπερωρίμανσης, όταν το χρώμα του καρπού είναι μαύρο, υποβαθμίζει το τελικό προϊόν, εφ όσον τα φαινολικά χαρακτηριστικά που κάνουν το ελαιόλαδο πολύτιμο προϊόν, βρίσκονται σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Επίσης αυτό που συμβαίνει είναι η υψηλή συγκέντρωση νερού και όχι λαδιού, όπως από πλάνη πιστεύεται, ενώ συγχρόνως είναι ιδιαίτερα ευπρόσβλητο από ενζυμικές διαδικασίες και εντομολογικές προσβολές που υποβαθμίζουν ραγδαία την ποιότητά του.

Κανόνες σωστών πρακτικών
Η ποιότητα του ελαιολάδου κατά τη συγκομιδή διασφαλίζεται από μία σειρά παραγόντων, μερικοί απ΄ αυτούς είναι ο τρόπος μεταφοράς του καρπού, η άμεση μεταφορά στο ελαιουργείο (ελαιοτριβείο) οι συνθήκες παραμονής του ελαιοκάρπου στον ελαιώνα ή στο ελαιουργείο, η καθαρότητα του καρπού και βέβαια οι συνθήκες τελικής αποθήκευσης του ελαιολάδου.

Οι καλές καλλιεργητικές πρακτικές σημαίνουν, μεταξύ άλλων :
* καρπός απαλλαγμένος από ξένες ύλες, από εντομολογικές ή μυκητολογικές προσβολές,
* συγκέντρωση και μεταφορά του καρπού σε πλαστικά τελάρα τα οποία εξασφαλίζουν καλό αερισμό και αποφεύγεται η συμπίεση του καρπού, αποφυγή με κάθε τρόπο των πλαστικών σακιών που ραυματίζουν τον καρπό,
* μάλαξη άμεσα μετά τη συγκομιδή
* αποθήκευση τελικού προϊόντος σε ανοξείδωτα σκεύη.

Τον συνηθέστερο τρόπο συγκομιδής αποτελεί ο ραβδισμός σε δίχτυα και δευτερευόντως σε κάποιες ποικιλίες η συγκομιδή με το χέρι κυρίως στις ποικιλίες με προορισμό την επιτραπέζια ελιά.
Η αναμονή ώστε ο καρπός να υπερωριμάσει και να πέσει δίχτυα πρέπει να αποφεύγεται γιατί έχει σαν αποτέλεσμα ελιές/ελαιόλαδο με ποιοτικά προβλήματα.

Η συγκομιδή δεν πρέπει να γίνεται ποτέ με υγρό ή βροχερό καιρό και πρέπει να δίνεται μεγάλη προσοχή ώστε να μην τραυματίζεται το ελαιόδεντρο από τα εργαλεία ή τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται κατά τη συγκομιδή. Αυτός είναι ο σημαντικότερος τρόπος προστασίας από βακτηριώσεις.
Ένα μεγάλο θέμα συζήτησης αποτελούν οι υπέρπυκνες φυτεύσεις για τη μηχανοποιημένη συγκομιδή. Σε κατάλληλα διαμορφωμένες καλλιέργειες και εφόσον το επιτρέπει το ανάγλυφο, υπάρχει δυνατότητα μηχανικής συγκομιδής με κατάλληλα μηχανήματα που προσαρμόζονται στους βραχίονες ή στον κορμός και προκαλούν δόνηση τέτοιας έντασης, ώστε να αποκοπεί ο καρπός από το μίσχο χωρίς να γίνει ζημιά στη στήριξη του ελαιόδεντρου από το έδαφος.

Καλή βεντέμα!

Η συμβολή του τρόπου συγκομιδής στην ποιότητα του τελικού προϊόντος συμπληρώνει και ολοκληρώνει την παραγωγική διαδικασία από την αρχή μέχρι το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου και επομένως δικαιώνει τις καλλιεργητικές τεχνικές του παραγωγού.

πηγη: olivenews.gr

Στέλλα Μαλλιαράκη,
Γεωπόνος Τ.Ε Ο.Δ. Ομάδας Παραγωγών ΕΑΣ Μεραμβέλλου, MSc Διαχείρισης και Προστασίας Περιβάλλοντος

Κατερίνα Αγγελάκη

Γεωπόνος Ο.Δ. Ομάδας Παραγωγών ΕΑΣ Μεραμβέλλου

Τα φυτά των Ολυμπιακών Αγώνων

«H φύσις δ' αεί προς το βέλτιστον ορμά»
Θεόφραστος, Περί Φυτών Αιτίαι A.16.11
Θεόφραστος, για το θεσπέσιον της φράσεώς του...
Οι εικόνες της ελιάς, της μυρτιάς και της απολλωνίου δάφνης που κοσμούν το βιβλίο των ελληνίδων ερευνητριών είναι σχέδια του Ferdinand Lukas Bauer

Οι προοπτικές της καλλιέργειας και μεταποίησης αλόης βέρα barbandensis miller

Οι προοπτικές της καλλιέργειας και μεταποίησης αλόης βέρα barbandensis miller
Τα τελευταία 3 με 4 χρόνια έχει δημιουργηθεί έντονο ενδιαφέρον για την καλλιέργεια και μεταποίηση αλόης βέρα στην Ελλάδα. Οι πιο οργανωμένες προσπάθειες έχουν ξεκινήσει

Χαρούπι: Από το φαγητό των φτωχών, έγινε ο μαύρος χρυσός της Ελλάδας



Τα χρόνια της γερμανικής κατοχής, το χαρούπι ήταν η τροφή των φτωχών, ενώ μπορεί να ακούσετε άλλους να το αποκαλούν «ζωοτροφή», μιας και συχνά κάποιοι κτηνοτρόφοι το δίνουν στα ζώα τους.

Όμως πρόκειται για μια παρεξηγημένη τροφή, η οποία αποτελεί έναν από τους πιο θρεπτικούς και εκλεπτυσμένους καρπούς της ελληνικής γης. Μάλιστα, στο εξωτερικό το χαρούπι είναι ιδιαίτερα δημοφιλές, σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου ελάχιστοι γνωρίζουν για τις ιδιότητές του.

Όμως ένας Έλληνας του Καναδά, ο Ηλίας Μανούσακας, που γνώριζε όλα τα παραπάνω, αποφάσισε να ασχοληθεί με την καλλιέργεια του χαρουπιού, το οποίο στον τόπο καταγωγής του, την Κρήτη, βρίσκεται σε αφθονία. Όμως αντί να το διαθέσει ως ζωοτροφή, όπως κάνουν οι περισσότεροι συντοπίτες του, αποφάσισε να το εκμεταλλευτεί διαφορετικά.

Με έδρα του το Ρέθυμνο, η Creta Carob, μία οικογενειακή επιχείρηση, κατάφερε σιγά σιγά να αυξήσει σταθερά τον τζίρο της, ενώ σήμερα διαθέτει συνεργάτες και αντιπροσώπους σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, με το 70% των παραγόμενων προϊόντων της να προορίζεται για χώρες του εξωτερικού και μόνο το 30% να διοχετεύεται στην εγχώρια αγορά. Για την ιστορία, το χαρούπι λέγεται ότι έθρεψε τον Ιωάννη τον Βαπτιστή στην έρημο, γι' αυτό και πήρε την ονομασία «αρτόδεντρο του Αγίου Ιωάννη».

Εναλλακτικές ονομασίες του είναι επίσης και οι κερωνία, κερατέα η έλλοβος, ενώ συνήθως ευδοκιμεί σε συνθήκες έντονης ζέστης και ψύχους, μέχρι και -7 βαθμούς Κελσίου.

Επιπλέον, ο εν λόγω καρπός χρησιμοποιήθηκε στην Αφρική ως μονάδα μέτρησης του βάρους για το ζύγισμα χρυσού και πολύτιμων πετραδιών. Μάλιστα, έτσι γεννήθηκε και η λέξη καράτι, από την προφορά της λέξης «χαρούμπ» στα αραβικά.

Ηλίας Γεωργόπουλος

Φυτά εσωτερικού χώρου για την απομάκρυνση χημικών ουσιών

Φυτά εσωτερικού χώρου για την απομάκρυνση χημικών ουσιών
Εισάγοντας ένα κομμάτι της φύσης στο σπίτι κάνει περισσότερα από ότι να φωτίσει την ατμόσφαιρα. Πράγματι, τα φυτά εσωτερικού χώρου σε διάφορα δωμάτια του σπιτιού

Ιπποφαές- hippophae

Το αρχαίο ελληνικό όνομά του προκαλεί απορία. Κι όμως, οι πορτοκαλί υπόστυφοι καρποί και τα φύλλα αυτού του αγκαθωτού θάμνου έχουν αποδειχτεί «διατροφικός δυναμίτης».

Κίνδυνος αφανισμού για τα ελληνικά αρωματικά φυτά

Κίνδυνος αφανισμού για τα ελληνικά αρωματικά φυτά
Σε είδος εν ανεπαρκεία έχουν μετατραπεί θεραπευτικά και αρωματικά φυτά της ελληνικής χλωρίδας. Η εντατική συγκομιδή τους με σκοπό το εμπόριο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό

Τα φυτά των Ολυμπιακών Αγώνων

«H φύσις δ' αεί προς το βέλτιστον ορμά» - Θεόφραστος, Περί Φυτών Αιτίαι A.16.11
Θεόφραστος, για το θεσπέσιον της φράσεώς του...
Οι εικόνες της ελιάς, της μυρτιάς και της απολλωνίου δάφνης που κοσμούν το βιβλίο των ελληνίδων ερευνητριών είναι σχέδια του Ferdinand Lukas Bauer (1760-1826) και προέρχονται από το μνημειώδες έργο «FLORA GRECA» (Sibthorpiana) του βρετανού καθηγητή Βοτανικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Johannes (John) Sibthorp MD. (1758-1796).

Το πόσιμο νερό της Γης τελειώνει δείχνει το βαρυτικό πεδίο

Ένας στους τρεις υπόγειους ταμιευτήρες νερού εξαντλείται με ρυθμούς ταχύτερους από αυτούς που αναπληρώνεται, ενώ δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια τις ποσότητες νερού που έχουν απομείνει στο εσωτερικό τους.