Το κουνούπι «τίγρης»

Το Aedes albopictus, γνωστό και ως ασιατικό κουνούπι τίγρης, έχει χαρακτηριστικά ριγωτά μαύρα και άσπρα πόδια και μικρό ριγωτό ασπρόμαυρο σώμα, μικρότερου μεγέθους από το κοινό κουνούπι A.aegyptii.
Είναι ενδημικό στις τροπικές και υποτροπικές περιοχές της Νοτιοδυτικής Ασίας, όμως έχει μεταφερθεί και σε άλλες χώρες μέσω των ταξιδιών και των μεταναστεύσεων. Το κουνούπι αυτό είναι σημαντικό και επικίνδυνο, διότι ζει κοντά στους ανθρώπους και όχι σε υγροβιότοπους (ανθρωπόφιλο) και τρέφεται, εκτός από την αυγή και το σούρουπο, και κατά τη διάρκεια της ημέρας. 

Είναι ικανό να μεταδώσει στον άνθρωπο ,τουλάχιστον 22 ιώσεις: τους 4 οροτύπους του δάγκειου πυρετού, μια σειρά ιώσεων που προκαλούν φλεγμονές του εγκεφάλου και αρκετούς νηματώδεις φιλαριάσεων π.χ. Dirofilaria immitis, δεν πιστεύεται πάντως ότι μεταδίδει την ελονοσία. 

Το διάστημα 2005-2006, προκάλεσε επιδημία πυρετού, μιας ασθένειας αιμορραγικού πυρετού που επιτίθεται στις αρθρώσεις, στο γαλλικό νησί της Ρεϋνιόν στον ινδικό ωκεανό. 

Ένα χρόνο αργότερα, μια ανάλογη επιδημία ξέσπασε στη Ραβέννα της Ιταλίας, ενώ το 2010 ενοχοποιήθηκε για τη μετάδοση δάγγειου πυρετού στη Γαλλία και την Κροατία. 

Η πρώτη ευρωπαϊκή περιοχή στην οποία εμφανίστηκε το έντομο ήταν η Αλβανία το 1979. Μέχρι τα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου, δείχνουν τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών, το αιμομυζητικό αυτό έντομο, ήταν παρόν σε περισσότερες από 15 ευρωπαϊκές χώρες. 

Στην Ελλάδα, το Α.albopictus εμφανίστηκε στις Σέρρες το 2007 και έκτοτε έχει εξαπλωθεί και στην Αθήνα και άλλες περιοχές. 

Οι κλιματικές συνθήκες των Βαλκανίων και της βορειοδυτικής Ευρώπης γίνονται όλο και πιο φιλόξενες για το ασιατικό κουνούπι-τίγρη, καθώς σε αυτές τις περιοχές, οι χειμώνες γίνονται ηπιότεροι και τα καλοκαίρια θερμότερα. 

Εκτός από την Ευρώπη, το κουνούπι-τίγρης έχει εξαπλωθεί επίσης στη Μέση Ανατολή, στον Ειρηνικό, τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική και στην Καραϊβική. 

Μέτρα αντιμετώπισης 

Η καταπολέμηση του Aedes albopictus είναι επιβεβλημένη αλλά μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο στα πλαίσια ολοκληρωμένων συστημάτων σε επίπεδο Δήμων ή Νομαρχιών. Αυτό προϋποθέτει ειδική μελέτη από εξειδικευμένους γεωπόνους, με χαρτογράφηση των υδάτινων συλλογών που αποτελούν εστίες αναπτύξεως των ωών του συγκεκριμένου είδους και συχνές δειγματοληψίες. 

Επεμβάσεις με ειδικά βιολογικά ή χημικά σκευάσματα γίνονται μόνο εφόσον τα έντομα βρίσκονται σε συγκεκριμένο προνυμφικό στάδιο. Οι εφαρμογές χρειάζεται να είναι συντονισμένες και να εκτελούνται από νόμιμα, εξειδικευμένα συνεργεία απεντομώσεων με τη συνεργασία των γεωπόνων των Δήμων, των Εργαστηρίων Ανώτατων Γεωπονικών Ιδρυμάτων και του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου. 

Προφυλάξεις 

Οι κάτοικοι των περιοχών όπου εμφανίζεται το πρόβλημα είναι απαραίτητο να λαμβάνουν μέτρα προστασίας: Να μην κυκλοφορούν πολύ, νωρίς το πρωί, ή το απόγευμα που το κουνούπι δραστηριοποιείται, Να χρησιμοποιούν ειδικές αντικουνουπικές λοσιόν (με συμβουλή γιατρού) Σωστή ενδυμασία (όχι κοντομάνικα και σόρτς), Κουνουπιέρες στα κρεβάτια, Προστασία της κατοικίας με σήτες & ψεκασμούς, Χρήση ειδικών παγίδων εντός και εκτός των κατοικιών. 

Πηγή: cleaningnews.gr

Κωνσταντίνος Θ. Μπουχέλος

Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών